Beton-Tazebetondeneyleri-Bolum6: Yogunluk
1Kapsam
esdex nunpoje ue epeiues en jenjeoqei nunnjuno unuojeq eze siwjunsixis piepuejs ng
qeAeweuen6<n ejequojq ex xos uefeweuseuef ejuo/seqn jewuou Aeuep ng -1on 2Atifyapilanstandardve/veyadokumanlar Bu standardda tarih belirtilerek veya belirtilmeksizin diger standard ve/veya dokumanlara atif yapilmaktadir.atiflarda daha sonra yapilan tadil veya revizyonlar atif yapan bu standardda da tadil veya revizyon yapilmasisarts ile uygulanir. Atif yapilan standard ve/veya dokuimanin tarihinin belirtilmemesi halinde en son baskis1 kullanilsr. EN IEC Ad1 AdiISONo (lngilizce) TS No1 (Turkce)EN 12350-1 Testing fresh concretePart 1 : Sampling 3 Prensip Taze beton hacmi ve kitlesi bilinen rjit ve sizdirmaz bir kap icerisine sikistinlarak yerlestilir ve daha sonratartilr. 4Cihazlar hacmi en az 5 litre olmalidir. buyuk tane anma buyuiklugunun en az dort kati kadar olmali ancak 150 mm’den de kiucuik olmamalidir. Kabin Yukarnda (Madde 4.1'de) kap hacminin bes litreden daha kucuk olmamasi gerektigi belitilmesine ragmen imalat kontrol deneyleri icin daha kucik hacimli kaplar uygun olabilir. 4.2Doldurmabasligi(zorunludegil) Kabin betonla doldurma islemi kap izerine sikica gecen doldurma basligi kullanilarak kolaylastirlabilir 4.3 Betonu sikistirma cihazlari asagida verilenlerden herhangi birisi olabilir Ic (daldirma tipi) vibrator : En dusuik frekans yaklasik olarak 120 Hz (dakikada 7200 devir) olmalidir.Vibrator ucunun capi kabin en kucuik boyutunun 1/4 ini gecmemelidir.Titresim masasi : En dusuik frekansi yaklasik olarak 40 Hz (dakikada 2400 devir) olmalidir.Daire kesiti sikistirma qubugu : Celikten yapilma yaklasik olarak capi 16 mm uzunlugu 600 mmolan ve ucu yuvarlatilmis duz cubuk. mm ve uzunlugu 380 mm olan duz qubuk. TSE NOTU :Atif yapilan standardlarin TS numarasI ve Turkce ad 3. ve 4. kolonda verilmistir.etmeye uygun olan. 4.5 Duiz kenarl mastar celikten yapilms. deneyde kullanilan kabin ist yuzunun en buyik icolcuisunden en az 100 mm daha uzun olan. 4.6 Kepce yaklasik olarak 100 mm genislikte olan. 4.7 Celik mala veya perdah malasi Ikiser adet. 4.8Tekrarkaristirmakabi su emmeyen ve cimento hamurundan kisa surede olumsuzetkilenmeyenOzellikte malzemeden yapilmis rjit yapil duz tepsi. Tepsi olcileri kare agizli kurek kullanilarak betonuntamamiyle tekrar kanstirlmasina uygun olmalidir. 4.9 Kirek kare agizl olan. ui swusx apes unAn unuoq yepus qe esy ee zie e : 1on 4.10 Tokmak 5Numunealma Beton numunesi EN 12350-1: 1999'a uygun olarak alinmalidir. yeniden karstirlmalidir. 6islem 6.1Kaphacmininbelirlenmesi Kap hacmi(V) Ek A'da tarif edilen sekilde belirlenmelidir. 6.2 Kapkutlesi Kitlesini (m) belirlemek uzere kap tartilr ve elde edilen deger kaydedilir. 6.3Kabin doldurulmasi vebetonun sikistirilmast Doldurma basligi kullanilyorsa kaba doldurulucak beton miktari betonun sikistinlmasindan sonra baslikicerisinde beliri kalinlikta beton tabakasi kalacak kadar olmalidir. Bu beton tabakasinin kalinligi kapyuksekliginin % 10 - % 20 arasinda olmalidir. Beton en az iki tabaka halinde yerlestirilerek sikistirilir. 6.4 Betonun sikistirilmas1 6.4.1 Genel asiri serbet gikmayacak sekilde sikistirlir. Her beton tabakas1 Madde 6.4.2 veya Madde 6.4.3’te tarif edilen Not 1- Mekanik titresim (vibrasyon) kullanilarak ayrisma olmadan tam sikisma saglanmasi beton yuzeyinde buyuk hava kabarciklari olusumunun sona ermesi yuizeyin goreceli sekilde duz ve parlak goruinumkazanmasiyla saglanir. vurus sayisi beton kivamina baglidir. 6.4.2 Mekanik titresim 6.4.2.1ic vibrator ile sikistirma Vibrator dusey tutulmal kap tabanina ve yan yuzlere temas ettrilmemelidir. Laboratuvar deneyleri ic vibrator kullanilmasi esnasinda suiriklenmis hava miktarinda kayba neden 6.4.2.1 Titresim masasi ile sikistirma Titresim betonda tam sikistirma saglamaya yeterli olacak en az sure kadar uygulanmalidir. Tercihan kapacacak sekilde asiri vibrasyondan kacinilmalidir. 6.4.3 Elile sikistirma daire kesiti cubuk veya prizmatik cubuk ile. Sikistima cubugu darbeleri kap en kesit alanina duzgun sekilde dagitlmalidir. lilk tabakaninsikistirilmasinda cubugun kap tabanina sertpe carpmas1 diger tabakalarin sikistirlmasi esnasinda da bir onceki tabakaya fazla miktarda girmesi Onlenmelidir. Her tabaka sikistirma cubugu ile en az 25 kezkabarciklan korunacak sekilde beton yuzeyine buyuk hava kabarciklan gikisi duruncaya ve sikistirmahafifce vurulmalidir. 6.5Yuzey tesviyesi En ist tabakanin sikistinlmasindan sonra kap ust yuzeyi celik mala kullanilarak tesviye edilmelidir. Yuzeyduz kenarli mastar ile syrnlmall ve beton seviyesi kap ust kenarlari seviyesine getirilmelidir. Daha sonrakabin dis yuzeyi temizlenmelidir. 6.6 Tartma Kap icindekilerle birlikte tartilarak kitlesi belirlenir (m2) ve belirlenen kutle kaydedilir. 7Yogunlugunhesaplanmasi Yogunluk asagida verilen esitlik kullanilarak hesaplanir : vBurada ; D Taze betonun yogunlugu kg/m? m Kabin kuitiesi kg Kabin icerisindeki beton numune ile birlikte toplam kitlesi kg.m2 Kabin hacmi m3 Taze betonun yogunlugu en yakin 10 kg/m?'e yuvarlatilarak gosterilmelidir. 8Deneyraporu2) Deney raporunda asagida verilenler bulunmalidir : a)Deney numunesinin detayli tanitimi c)Deneyin yapildigi tarih Deneyin yapildigi yer e)Taze betonun hesaplanan yogunlugu d) Sikistirmma metodu ewdes Sueuey uepunpoeu Aeuep puepueis ( g)Standard deney metodundan herhangi sapma (f Maddesi ) kaydedilmemisse deneyi yapan kisieaq ezw jiep eunipide unn epuepujs nq uaup uepunee Deney raporunda asagida verilenler de bulunabili : Deney aninda beton numunenin sicakligi Deneyin ginin hangi saatinde yapildigi (zamani) Betonun islenebilirligi. 9Kesinlik jenAn ejfues sewpe epie uapuu/e xnjunbo ye ununonuos Aeuep jey *euyewnaio xnjunbo Cizelge 1 Yogunluk lcimleri icin kesinlik verileri Aralik Tekrarlanabilirik sartlari Uyarlik sartlan's r SR Rkg/ma kg/m3 kg/m² kg/m² kg/m²2300-2400 5 5 15 10 2 29 Not 1- Kesinlik verileri 1987_ yilinda Ingilterede yapilan deneysel calismanin bir kismi olarakbelirlenmistir. Kesinlik verileri BS 1881'de tarif edilen deneylerden elde edilmistir. Deneyde 16 farkli teknisyen kullanilmistir. Degerlendirmede kullanilan beton portland cimentosu ( PC ) ThamesVadisinden alinan kum ve yine ayni yerden alinan 10 mm ve 20 mmlik iri agrega (cakil) ile [srwuenn egsiyis le enjo aelsis yeejruenx xnqn xezu] siwueize Not 2- Deneylerde asagida olpuileri verilen BS 1881 : Bolum 107'ye uygun kap kullanilmistir. ic cap Anma hacmi : 0 01 m3 : 200 mm ± 1 5 mmlg yuksekligi : 4 mm : 320 mm ± 1 5 mmDuvar ve taban birlesim yeri yancapi : 20 mm En dusuk et kalinligi ihtiva edecek sekilde duzenlenebilir. Not 3 - Metodun normal ve dogru kullanimiyla ayni teknisyen tarafindan ayni numunede ayni cihazkullanilarak uygun en kisa araliklarla yapilan iki deney tekrarlanabililik degeri yi 20 defada en fazla 1 defa gecebilir. sonucu arasindaki fark ortalama olarak Not 4 -Metodun normal ve dogru kullanmylaiki ayn teknisyen tarafindan ayn numunedeher teknisyenkendi cihazini kullanarak uygun en kisa araiklarla yaprlan iki deney sonucu arasindaki fark ortalama olarak tekrarlanabilirik degeri R yi 20 defada en fazla 1 defa gecer. Not 5 - Kesinlik verileri taze betondan numune alinmasi ve taze betonun yogunlugunun belirlenmesini kapsar OSI uj! ueue uueue mmsges uejiueny xeejo bi euse en (bq ejzej eqep li eusey - g 1on5725'e basvurulmalidir. TSENOTU:ISO5725(TS5822) EkA Kaphacmininbelirlenmesi A.1 Cihazlar tartmaya yeterli olan.